Τετάρτη 23 Ιανουαρίου 2013

Το μαγαζάκι των αυτοκτονιών
9789606914881Συγγραφέας: Jean Teule
Μετάφραση: Εύη Βαγγελάτου
Εκδόσεις: Modern Times (2009)
Σελίδες: 166
Μια ασυνήθιστη οικογένεια παρουσιάζει στο εν λόγω βιβλίο ο Jean Teule. Μια οικογένεια που πάσχει από ανίατο πεσσιμισμό και αυτοκτονικό ιδεασμό:
'Φανταστείτε μια μικρή επιχείρηση που εδώ και δέκα γενιές πουλάει ό,τι χρειάζεστε για να... αυτοκτονήσετε. Καλώς ήρθατε στο Μαγαζάκι των Αυτοκτονιών με σλόγκαν: «Αποτύχατε στη ζωή σας; Με εμάς θα έχετε έναν πετυχημένο θάνατο!» Ο πατέρας, Μισίμα Τιβάς, με ειδικότητα στους βίαιους θανάτους, διευθύνει την επιχείρηση με πυγμή. Η μητέρα, ειδήμων στα δηλητήρια, παρασκευάζει θανατηφόρα μείγματα. Ο πρωτότοκος γιος ονειρεύεται να δημιουργήσει ένα ξεχωριστό λούνα παρκ με θέμα την αυτοκτονία. Η αδελφή του, που περνάει δύσκολη εφηβεία, θα ήθελε πολύ να δώσει τέλος στην άχαρη ζωή της, αλλά οι γονείς της τη συγκρατούν υπενθυμίζοντάς της διαρκώς ότι κάποιος πρέπει να κρατάει το μαγαζί. Η μοίρα όμως επιφυλάσσει ένα βαρύ πλήγμα σε τούτη τη δυστυχισμένη οικογένεια· τη γέννηση του γιου τους Άλαν. Ο βενιαμίν της οικογένειας Τιβάς είναι καταδικασμένος με ένα φρικτό ελάττωμα: Πάσχει από... χαρά της ζωής! Ο Άλαν σκορπίζει παντού το γέλιο και την αισιοδοξία και παρηγορεί τους υποψήφιους αυτόχειρες, θέτοντας σε κίνδυνο το μέλλον της οικογενειακής επιχείρησης και οδηγώντας το δύσμοιρο πατέρα του στην απόγνωση...'  (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).
Με πανέξυπνο τρόπο και άφθονες δόσεις καυστικού, όσο και μαύρου χιούμορ, ο συγγραφέας ξεδιπλώνει την 'παράδοξη' ιστορία του αποδεικνύοντας σταδιακά ότι -εν τέλει- δεν πρόκειται για μια τόσο ασυνήθιστη οικογένεια. Αντιθέτως είναι η -έστω καθ' υπερβολή- εικόνα μιας συνηθισμένης οικογένειας, τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο. Ο Jean Teule επικεντρώνει στην αρνητική ψυχολογία του σύγχρονου ανθρώπου που μεθοδικά εκπαιδεύεται να θεωρεί ως ανοίκειο αυτό που είναι απολύτως φυσιολογικό. Η πλειοψηφία των ανθρώπων σήμερα έμαθε να ζει χωρίς όνειρα, χωρίς αισιοδοξία, παραδομένη στους δογματισμούς περί ματαιότητας των πάντων ώστε η εμφάνιση ενός διαφορετικού ανθρώπου, που πιστεύει στην ζωή και τη χαρά να ξενίζει. Αυτός ο διαφορετικός, ο 'ξένος' χαρακτηρίζεται συνήθως ως αιθεροβάμων ή ονειροπαρμένος. Ως προβληματικός.
Ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα του βιβλίου όταν η μητέρα του μικρού Άλλαν αντικρίζει με φρίκη το χαρτί όπου ο γιος της έχει μόλις ζωγραφίσει κάτι:
'Ένα μονοπάτι που οδηγεί σ' ένα σπίτι με μια πόρτα και ένα παράθυρο ορθάνοιχτο στον καταγάλανο ουρανό, όπου λάμπει ένας μεγάλος ήλιος! Δεν μου λες, γιατί στη ζωγραφιά σου δεν υπάρχουν ούτε σύννεφα ούτε ρύπανση; Πού είναι τα αποδημητικά πουλιά που μας κουτσουλάνε ασιατικούς ιούς στο κεφάλι και πού είναι οι επικίνδυνες ακτινοβολίες και οι τρομοκρατικές εκρήξεις;'
Πού είναι -αναρωτιέται ο συγγραφέας- όλοι εκείνοι οι φόβοι που μας ενσταλάζουν  συστηματικά και αδιάκοπα οι τρομολάγνοι εξουσιαστές μας μέσα από τα δελτία ειδήσεων; Ένα μικρό παιδί ευτυχώς, δεν παρακολουθεί ειδήσεις. Έτσι δεν γνωρίζει για τους 'φονικούς ιούς' που μας απειλούν κάθε τόσο. Δεν γνωρίζει για τον κίνδυνο της τρομοκρατίας, για την οικονομική κρίση, για το επικείμενο τέλος του κόσμου. Δεν γνωρίζει για τον θάνατο. Και γι' αυτό αποτελεί την ελπίδα της ανθρωπότητας, όσο αντέχει να παραμένει παιδί.
Μέσα από τη σουρεαλιστική του αφήγηση ο Jean Teule κατακεραυνώνει τη ψυχοπαθολογική παραίτηση και τη θανατολαγνεία στην οποία παρασύρθηκε ο σύγχρονος άνθρωπος. Και βροντοφωνάζει με παρρησία ότι μόνο οι ονειροπόλοι έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τη καταδικαστικά μαύρη εκδοχή που υιοθετήσαμε ως πραγματικότητά μας.
Άλλα βιβλία του Jean Teule που κυκλοφορούν στα ελληνικά: 'Darling' (επίσης από Modern Times) και 'Ουράνιο τόξο για τον Ρεμπώ' (από τον εκδοτικό οίκο Απόπειρα)
Άρης Σείριος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου